País de Catinou vòta OCCITANIE

País de Catinou vòta OCCITANIE

A partir deu 9 de mai dinc au 10 de junh las gents de la navèra region, qu’amassa Lengadòc-Rosselhon e Miejorn Pirenèus (LRMP), auràn de causir entre cinc prepausicions:

 
— Languedoc
 
— Languedoc-Pyrénées
 
— Occitanie
 
— Occitanie – Pays catalans
 
— Pyrénées - Méditerranée

 
Abans de començar, coma ac hascoc remercar Dàvid Grosclaude dambe rason: son noms en francés. Dins un Estat democratic normau seré logic d’aver lo nom de la region dins la lenga pròpria. Pagam encara l’excepcion francesa qu’arrèsta pas de durar.
 
Prumèr, parlarèi d’un nom que podèm descartar de tira: “Pyrénées – Méditerranée”. Sembla a un nom d’un departament navèth inventat per un aròu de tecnocratas parisencs. Mès seriosament, ei dejà lo nom de l’euroregion qu’unish las regions LRMP, Catalonha, Islas Balears e Aragon. Aver lo nom d’ua estructura qu’existish dejà, me sembla mès que geinant. Mès grèu encara fòrça gents d’aquesta region navèra son pas ni deus Pirenèus, ni de la Mediterranèa (departaments 12, 32, 46, 48, 81, 82). Aqueste nom ei la negacion de tota identitat. Ei un anti-nom.
 
Segon, parlarèi deus noms, mès pregonds e rics aqueres, que son “Languedoc” e “Languedoc-Pyrénées”. E los Gascons, on son dambe aqueste nom ? I a pr’aquò cinc departaments gascons en partida (82, 31, 09) o en totalitat (65, 32) dins la region navèra. Los Catalans (66) apreciaràn qu’occitanistas prepausan “Languedoc” o “Languedoc-Pyrénées”. Occitanistas, mès totjorn lengadocians, disen que los Catalans e los Gascons se retrobaràn dambe los Pirenèus. Tarba, Aush o Perpinhan son pas vilas ni pirenencas ni lengadocianas. Son ciutats de la ribèra. Prepausar aquestes Pirenèus, ei adoptar un punt de vista departamentalista deus revolucionaris de 1790. Ei donc sentir a la prova. Ajustarèi encara qu’istoricament lo Carcin (46, 82) e lo Roèrgue (12) estón pas dins lo Lengadòc de l’ancian regime. Fòrça d’elegits deu Gard, de dialècte provençau, demandèn publicament a sortir de la region LRMP entà integrar la Provença. Aqueste Lengadòc, envielhit e fantasmat, sembla pas atractiu a despart de J.M. Baylet, ministre e l’òme de la Despacha!
 
I a ua causa essenciala, qu’escapa a fòrça occitanistas, ei qu’ua zòna lingüistica ei pas totjron ua region. Pensatz a l’Escòcia per exemple. Gents deu Carcin o de l’Agenés se sentissen lengadocians? Fòrça occitanofònes naturaus de l’Agenés se disen “gascons” mentre que parlan “lengadocian”. Ua identitat regionala o nacionala ei quasi totjorn diferenta de la realitat lingüistica. Ua region ei sustot un espaci devath l’influéncia d’ua metropòli poderosa. Mès i a plen d’autes factors economics, culturaus, istorics o geografics que hèn l’unitat d’ua region. La coheréncia de la Sicília ei d’estar ua isla, la de la Soïssa ei ua istòria montanhòla comuna… Créser qu’es lo “Lengadòc” que hè l’unitat d’aquesta region pedaçada ei seguir la mosca blua.
 
Ara, parlam deu nom “Occitanie –Pays Catalan”. Entà díser la vertat, aqueste nom ei tròp long. Los publicitaris vos ac diràn: un bon nom ei un nom brac. Ua, duas, tres sillabas maximum. Exemples: Bretanha, Corsega, Aragon, Euskadi... “Occitanie-Pays Catalan” ei tròp long, los mèdias de París daràn de tira ua acronim estille “OPC”, la navèra region acabaré coma la prauba Provença que deveng PACA ara.
 
Au delà d’ua simpla question de nom, “Occitanie – Pays Catalan” pausa lo problèma de la reciprocitat. On ei lo territòri que s’apèra “Catalunya – Val d’Aran” o “Catalunya – Aran”? I a dejà ua region Catalonha, que benlèu devenguerà un Estat. Los Catalans poderén dejà començar per cambiar lo nom de’Pirenèus Orientaus’ per’Catalonha-Nòrd’.  Lo 66 ei pas qu’un departament suu 13 que comptarà la region navèra.
 
Mès ei pas per un rasonament en negatiu qu’arribi a la conclusion que votarèi “Occitanie” soleta a la consulta. Los oposants occitanistas a la causida “Occitània” disen que l’actuala region LRMP ei pas qu’ua part de l’Occitània. Ei vertat, mès on existish sus ua mapa oficiala lo mot’Occitanie’? Enlòc! Qui sap çò qu’es l’Occitània en dehòra de l’escabòt deus occitanistas? Qui coneish lo mot’occitan’ o’Occitània’ a París? 1 o 2% de la populacion totala? En votar Occitània ei, au contrari, ensajar de la hèr estar. Atau la comunitat autonoma d’Euskadi cab pas tota l’Euskadi mès que legitima los Bascos dins los autes territòris. Tots los Catalans son pas en “Catalunya”, mès lo hèit qu’existish ua Catalonha legitima l’accion deus catalanistas a l’exterior. Ei pr’amor que i avó un prumèr Estat grèc en 1830, qu’amassava mens deu 15% deus Grècs, que l’elenisme progressèc. En 2016, lo territòri de la Grècia ei  6 còp mès bèth per rapòrt au moment de l’independéncia e amassa mès deu 85% deus Grècs. Çò d’important ei de plantar la grana, ei de començar. Ei pr’amor que i a ua region Bretanha qu’un jorn Nantas ne tornarà estar la capitala.
 
En mès d’aquò, los medishes occitanistas estón contents, a la fin de las annadas’80, quan lo conselh regionau de Miejorn-Pirenèus adoptèc lo drapèu occitan coma emblèma regionau. Sense l’adopcion per ua part deus païses occitans d’ua emblèma de tots los Occitans, lo drapèu nòste seré pas sortit de la paguèra.
 
Nosauts, occitanistas, angueram en contra d’ua volentat populara en refusar un nom que butam dumpèi 60 ans a popularizar? Atau, quasi tots los sondatges hèits peus mèdias regionaus e estataus dan “Occitània” prumèra. Cau acceptar lo nòste succès e sortir d’ua cultura deu ghetto. En politica, cau estar realista. Entà impausar Occitània a tot lo territòri occitan, cau començar per un tròç.
 
Après, saunejam pas de tròp. En seteme París, peu son Conselh d’Estat, s’oposarà a “Occitanie”. Preferirà un “Languedoc-Pyrénées” o un “Pyrénées – Méditerranée”. Mès se i a centenats de milièrs de personas que vòtan per Occitània, serà çaquelà mauagit a F. Holanda -e aus autes parisianistas- d’empachar l’expression populara de ganhar. Ua batalha de las interessantas se va draubir lo 9 de mai.
 
Alavetz, la començam a bastir aquesta Occitània?